Cảm âm là một trong số những yếu tố quan trọng nhất giúp học sinh học đàn tăng tốc độ tiến bộ khi hoc dan guitar hoặc học nhạc lý.
Các bạn có thể tham khảo chương trình học đàn guitar đệm hát của Melodious (click vào link) và sẽ thấy cách dạy đàn này hoàn toàn nhắm giúp học sinh nâng cao cảm âm và giúp cho học sinh đạt được trình độ “nghe bài nào, đệm được theo bài đó” – một trình độ rất khó mà những người học không đúng phương pháp hoặc không đúng cách học sẽ phải mất nhiều thời gian, thậm chí hàng năm mới có thể làm được việc đó.
Kỹ năng cảm âm
Cảm âm là kỹ năng không thể thiếu khi làm hoà âm. Trong âm nhạc, người cảm âm tốt mới có thể tạo ra được bản hoà âm hợp lý.
Kỹ năng cơ bản nhất của người nghe nhạc là phải biết một nốt nhạc đặt vào một giai điệu có sẵn có “hợp” hay “phô” (không hợp)? Nếu phát triển kỹ năng của học sinh từ 2 trường hợp “hợp” – “phô”, học sinh sẽ dễ dàng tìm ra được nguyên lý của việc cảm âm và dần dần nâng cao thẩm mỹ âm nhạc của chính mình lên.
“Hợp” và “phô” đơn giản
Thang âm thất cung chromatic có 2 vị trí 3-4 và 7-8 cách nhau nửa cung, đặt các nốt nhạc liên tiếp liền nhau và yêu cầu học sinh nghe thật kỹ những cặp liên tục có hợp hay không, thực ra, việc nghe hợp hay không có thể hơi khó, nhưng nghe nốt “phô” (bắt lỗi “phô”) thì lại rất dễ, nếu bạn đang dạy cảm âm cho học sinh thì có thể bắt lỗi phô này nhiều hơn và từ đó suy ra các nốt “hợp”.
Định nghĩa đơn giản vấn đề: nốt hợp là nốt nằm trong thang âm. Nếu nốt nằm ngoài thang âm, đặt bất kỳ chỗ nào cũng biến nó thành một nốt phô ngay…
Cảm âm để tìm giọng
Từ việc hợp hay phô – có thể nhanh chóng giúp học sinh tìm được giọng chỉ sau khoảng 4-8 nhịp kể từ lúc nghe bài nhạc. Sau đó, chỉ còn lại kỹ năng cắt nhịp và đặt hợp âm cho bài hát nữa là học sinh có thể đệm hát phản xạ được rồi.
Đầu tiên, cũng dựa trên cấu tạo của thang âm, tất nhiên, bạn phải biết bài hát đó là thang âm gì rồi. Sau đó nhanh chóng đặt các nốt “hợp” vào và tìm ra quy luật của thang âm đó và biết luôn thang âm đó là thang gì, giọng gì, điều này không khó, nếu bạn quen với thang âm chromatic, điều này lại càng dễ dàng hơn bao giờ hết.
Nếu là thang thất cung tự nhiên (chromatic), rất dễ dàng tìm ra 3-4 và 7-8, bằng cách tìm 2 nốt cách nhau nửa cung, từ đó thử các vị trí 3-4 xem có phù hợp, nếu nó hợp, giọng tìm được rơi vào vị trí số 8.
Sau đó, yêu cầu học sinh tìm các hợp âm để đặt vào bài hát cho phù hợp nữa là được. Muốn vậy, chắc chắn cần yêu cầu học sinh thuộc 6 hợp âm cơ bản cho mỗi giọng.